Tuzla Tersaneler Bölgesi, 1970’li yıllarda hükümet tarafından belirlenen bir alan olarak kurulmuş ve zamanla Türkiye’nin gemi üretiminin yaklaşık %90’ını karşılayan bir merkez haline gelmiştir. Bölge, modern altyapısı, yüksek teknolojili ekipmanları ve kalifiye iş gücüyle tanınır. Kargo gemileri, tankerler, yolcu gemileri, yatlar ve askeri gemiler gibi çok çeşitli deniz araçlarının üretimi, onarımı ve bakımı burada gerçekleştirilir. Türkiye ekonomisine ciddi katkılar sağlayan bu bölge, aynı zamanda ihracat ve istihdam açısından da büyük bir öneme sahiptir.

Coğrafi olarak İstanbul’un Anadolu Yakası’nda, Marmara Denizi’ne kıyısı olan Tuzla’da yer alır. Bu konumu, deniz ticaretine ve gemi inşasına elverişli bir alan sunar. Bölgedeki tersaneler, uluslararası standartlara uygun üretim yapar ve çevre dostu uygulamalara da önem vermeye çalışır. Ayrıca, Ar-Ge çalışmaları ve yenilikçi projelerle sektördeki rekabet gücünü artırmayı hedefler.

Bölgedeki Tersaneler

Tuzla Tersaneler Bölgesi’nde çok sayıda tersane faaliyet gösterir. Bu tersaneler, hem ticari hem de özel amaçlı gemilerin inşası ve bakımını üstlenir. Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) üyesi olan tersaneler, bölgenin lider oyuncularıdır. İşte bölgedeki bazı önemli tersaneler:

• Sedef Tersanesi: Türkiye’nin en büyük tersanelerinden biri olup, 270 bin metrekarelik alanda hizmet verir. Büyük kuru havuzuyla dikkat çeker ve genellikle büyük ölçekli gemilerin inşasında uzmanlaşmıştır.
• Kuzey Star Shipyard: Gemi inşa ve bakım-onarım faaliyetlerinde uluslararası standartlarda hizmet sunar. 108 bin metrekarelik bir alanda yüzer havuzlar ve yeni inşa kızaklarıyla çalışır.
• Gemak Gemi İnşaat Sanayi: Gemi onarımı ve yeni gemi inşası konusunda köklü bir geçmişe sahiptir.
• Desan Tersanesi: Hem ticari hem de askeri gemilerin üretim ve bakımında faaliyet gösterir.
• Çeksan Gemi: Çelik konstrüksiyonlu gemilerin inşası ve onarımıyla tanınır.
• Tuzla Gemi Endüstrisi: Küçük ve orta ölçekli projelerde uzmanlaşmıştır.

Bunlar dışında, bölgede onlarca irili ufaklı tersane bulunur. Bazıları yat üretimine odaklanırken (örneğin, Turquoise Yat Sanayi), diğerleri büyük ticari gemilere veya özel projelere yönelir. Toplamda 30’dan fazla tersane, farklı kapasite ve uzmanlık alanlarıyla hizmet verir.

Tersanelere Ürün ve Hizmet Veren Firmalar

Tuzla Tersaneler Bölgesi’nde tersanelerin faaliyetlerini destekleyen geniş bir yan sanayi ekosistemi mevcuttur. Bu firmalar, tersanelerin ihtiyaç duyduğu malzeme, ekipman ve hizmetleri sağlayarak sektörün sürekliliğine katkıda bulunur. İşte bu firmaların sunduğu bazı ürün ve hizmet kategorileri ile örnekler:

• Malzeme Tedarikçileri: Gemi inşasında kullanılan çelik, sac, boru, boya ve kaplama malzemeleri gibi temel girdiler sağlayan firmalar. Örneğin, GİSAŞ Gemi İnşa Sanayi A.Ş. tersanelere malzeme ve teçhizat temininde önemli bir rol oynar.
• Teknik Donanım ve Ekipman Sağlayıcıları: Vinçler, kaynak makineleri, hidrolik sistemler ve elektrik ekipmanları gibi tersane operasyonlarında kullanılan teknik malzemeleri sunan şirketler. Viking Marin Teknik Donanımlar bu alanda örnek bir firmadır.
• Mühendislik ve Tasarım Hizmetleri: Gemi tasarımı, proje yönetimi ve teknik danışmanlık sunan firmalar. Cemre Mühendislik gibi şirketler, tersanelerle iş birliği yaparak yenilikçi çözümler üretir.
• Bakım ve Onarım Hizmetleri: Gemi soğutma sistemleri, motor bakımı ve izolasyon gibi özel hizmetler sunan firmalar. Örneğin, bazı yerel atölyeler mobilya, sac işleri ve izolasyon hizmetleri verir.
• Lojistik ve Denizcilik Hizmetleri: Palamar botları, römorkörler ve kılavuz kaptan hizmetleri gibi operasyonel destek sağlayan şirketler. GİSAŞ, bu tür hizmetleri de koordine eder.
• Yan Sanayi Ürünleri: Tersanelerde kullanılan küçük ölçekli parçalar, vanalar, pompalar ve elektrik sistemleri üreten firmalar. Yonca Teknik gibi şirketler bu kategoride yer alır.

Bu firmalar, tersanelerin üretim süreçlerini desteklerken aynı zamanda bölgedeki ekonomik canlılığı artırır. Yan sanayi, tersanelerle entegre bir şekilde çalışarak hem yerel istihdamı güçlendirir hem de uluslararası pazarda rekabet avantajı sağlar.

Ek Notlar

Tuzla Tersaneler Bölgesi, Türkiye’nin denizcilik sektöründeki liderliğini pekiştiren bir merkezdir. Ancak, geçmişte iş güvenliği ve çalışma koşullarıyla ilgili tartışmalar da yaşanmıştır. Son yıllarda bu konularda iyileştirmeler yapılmaya çalışılsa da, bölgenin potansiyelini tam anlamıyla ortaya koyması için altyapı ve işçi hakları gibi alanlarda daha fazla gelişme gerektiği belirtilir.